تفسیر آزمایش خون
تفسیر کامل آزمایش های خون و معرفی پنل ها و چکاپ های روتین و تکمیلی بیماری های مختلف
قطعا یکی از پرتکرارترین سوالات شما تفسیر آزمایش های خون می باشد. ما در این صفحه سعی داریم به طور کامل تفسیر آزمایش های خون را براساس پنل های مختلف رایج خون که برای تشخیص بیماری ها و وضعیت سلامت عمومی استفاده می شود ارائه نماییم.
تفسیر انواع آزمایش خون
تستهای عملکرد تیروئید شامل سنجش سطح هورمون ها و آنتی بادی های مربوط به تیرویید را در خون بررسی می کند. و در بیشتر مواقع، پزشک چندین مورد از این آزمایش ها را با هم تجویز می کند تا تصویر کلی از عملکرد تیروئید شما را بدست آورد.
انواع مختلف آزمایشات تیروئید عبارتند از:
هورمون محرک تیروئید (TSH)، تیروکسین (T4)، تری یدوتیرونین (T3) و آنتی بادی های تیروئید شامل آنتی تیروگلوبولین (anti tg ) و آنتی تیرویید پراکسیداز (TPO(می باشد.
در حالی که محدوده طبیعی ممکن است از آزمایشگاهی به آزمایشگاه دیگر متفاوت باشد، به طور کلی هر هورمون باید در محدوده مرجعی قرار گیرد که طبیعی در نظر گرفته می شود. هنگامی که به نتایج نگاه می
کنید، معمولاً یک محدوده مرجع لیست شده است تا بدانید که آیا اندازه گیری برای آن آزمایشگاه خاص طبیعی است یا خیر. اگر نتایج شما خارج از محدوده طبیعی باشد، این ممکن است به جای یک وضعیت تیروئید طولانی مدت، نوسانات موقتی در عملکرد تیروئید را نشان میدهد و تغییرات روزانه در سطوح هورمونهای تیروییدی می تواند طبیعی
باشدو بخشی از یک سیستم غدد درون ریز سالم و پاسخگو باشد.
TSH | T4 | T3 | توضیحات |
نرمال | بالا | نرمال | کم کاری تیروئید خفیف |
نرمال یا بالا | پایین | نرمال یا پایین | کم کاری تیروئید |
نرمال | پایین | نرمال | پرکاری تیروئید خفیف |
پایین | نرمال یا بالا | نرمال یا بالا | پرکاری تیروئید |
نرمال یا پایین | پایین | نرمال یا پایین | کم کاری تیروئید ثانویه |
عوامل زیادی ممکن است بر نتایج آزمایش تیروئید تأثیر بگذارد. و بنابراین، تغییر یا ناهنجاری در نتایج آزمایش تیروئید می تواند مربوط به موارد زیر باشد:
- سن: سطح TSH به طور طبیعی با افزایش سن افزایش می یابد.
- ساعت نمونه گیری: سطح TSH اغلب در عصر بالاتر است.
- استرس یا بیماری اخیر: هر دوی اینها می تواند منجر به کاهش موقت در تمام تست های عملکرد تیروئید شود.
- ناشتایی: روزه گرفتن می تواند منجر به افزایش TSH شود.
- بارداری: سطح تیروئید در طول بارداری زنان تغییر می کند. به طوری که سطوح مرجع مختلفی برای هر سه ماهه بارداری توصیه می شود تا این تغییرات در نظر گرفته شود.
- داروها: چندین دارو ممکن است با نتایج آزمایش تیروئید تداخل داشته باشند، از جمله هپارین، فنی توئین و آمیودارون. و هر مکمل استروژن – که اغلب در قرص های ضد بارداری یافت می شود – می تواند به طور کاذب سطح کل T3 و T4 را افزایش دهد.
- مکملهای بیوتین: برخی از افراد این مکمل را برای سلامت پوست و مو مصرف میکنند و مشخص است که سطح TSH شما را بهطور کاذب کاهش میدهد. همچنین در اکثر مولتی ویتامینها یافت میشود، اما سطح بیوتین برای تأثیرگذاری بسیار کم است.
مطمئن شوید که در مورد نتایج غیرعادی با پزشک خود صحبت کنید. آنها می توانند به شما کمک کنند تا بفهمید نتایج شما برای شما و سلامت شما چه معنایی دارد، یا حتی اگر آنها باید در روز دیگری تکرار شوند.
تستهای عملکرد کبد (LFTs) از رایجترین آزمایشهای خونی هستند که شامل موارد زیر است:
- آلانین ترانس آمیناز (ALT)
- آسپارتات آمینوترانسفراز (AST)
- آلکالین فسفاتاز (ALP)
- گاما گلوتامیل ترانسفراز (GGT)
- بیلی روبین
- آلبومین
الگوی افزایش ALT به ALP می تواند نشان دهد که آسیب شناسی عمدتاً کلستاتیک یا کبدی است:
- افزایش بیش از 10 برابری در ALT و افزایش کمتر از 3 برابری در ALP نشان دهنده آسیب عمدتاً سلولی کبدی است.
- افزایش کمتر از 10 برابری ALT و افزایش بیش از 3 برابری در ALP نشان دهنده کلستاز است.
- ممکن است یک تصویر مختلط شامل آسیب سلولی کبدی و کلستاز باشد
افزایش مجزای ALP بدون افزایش GGT باید شک شما را نسبت به آسیب شناسی استخوانی افزایش دهد.
بیلی روبین یک نشانگر شدت در آسیب شناسی حاد کلستاتیک و آسیب های کبدی حاد سلولی است. وجود زردی بالینی به طور کلی نشانه ای از بیماری شدید است که نیاز به ارجاع فوری به مراقبت های ثانویه برای ارزیابی و مدیریت سریع دارد.
افزایش مجزای بیلی روبین بدون اختلال LFT بیشتر نشان دهنده زردی پیش کبدی یا بیماری گیلبرت است.
در صدمات شدید سلولی کبدی، عملکرد مصنوعی کبد نیز دچار اختلال می شود که منجر به کاهش آلبومین می شود.
مطالعات انعقادی ممکن است طولانی شدن زمان پروترومبین را نشان دهد و در بیماری بسیار شدید، گلوکز سرم ممکن است به دلیل اختلال در گلوکونئوژنز پایین باشد.
نکته: در آسیب شناسی مزمن سلول های کبدی (مانند سیروز)، ALT/AST ممکن است به محدوده طبیعی برگردد، اما عملکرد مصنوعی کبد می تواند به طور قابل توجهی مختل شود.
جدول زیر الگوهای LFT معمولی مرتبط با آسیب حاد سلولی کبدی و کلستاز را مقایسه می کند. یک فلش منفرد (↑) به اختلال خفیف و یک فلش دوتایی (↑↑) به آسیب شدید اشاره دارد.
کلستاز | آسیب حاد سلول های کبدی |
|
نرمال یا↑ | ↑↑ | ALT |
نرمال یا↑ | ↑↑ | AST |
↑↑ | نرمال یا ↑ | ALP |
↑↑ | نرمال یا ↑ | GGT |
محدوده از عادی تا ↑↑ | محدوده از عادی تا ↑↑ | Bilirubin |
تستهای عملکرد کلیه میزان کارآمدی کلیههای شما را اندازهگیری میکنند. اکثر این آزمایشها بررسی میکنند که کلیهها چقدر مواد زائد را از سیستم شما پاک میکنند. آزمایش کلیه ممکن است شامل آزمایش خون، نمونه ادرار 24 ساعته یا هر دو باشد. معمولاً نتایج آزمایش خود را در همان روز یا ظرف چند روز دریافت می کنید.
پزشک ممکن است یک یا چند نوع مختلف آزمایش عملکرد کلیه را سفارش دهد. ممکن است آزمایش خون برای عملکرد کلیه انجام دهید، مانند:
- نیتروژن اوره خون (BUN) نیتروژن (ساخته شده از تجزیه پروتئین) در خون شما را اندازه گیری می کند.
- GFR تخمینی (eGFR) نرخ فیلتراسیون را بر اساس سطح پروتئین، سن، جنسیت، اندازه و نژاد شما محاسبه میکند.
- کراتینین سرم به دنبال تجمع کراتینین است، یک محصول زائد ناشی از تجزیه بافت عضلانی.
پزشک ممکن است از آزمایش های ادرار 24 ساعته نیز استفاده کند، از جمله:
- میکروآلبومینوری به دنبال پروتئین خاصی به نام آلبومین است.
- آزمایش ادرار، ادرار شما را از نظر خون، پروتئین و عملکرد ارزیابی می کند.
نتایج آزمایش عملکرد کلیه می تواند به شما بگوید که آیا کلیه های شما به طور معمول کار می کنند یا خیر. اکثر تست های تابع به دنبال دو اندازه گیری هستند:
- GFR کمتر از 60 می تواند نشان دهنده بیماری کلیوی باشد.
- نسبت آلبومین به کراتینین ادرار (UACR) بیش از 30 میلی گرم در گرم می تواند علامت هشدار دهنده بیماری کلیوی باشد.
اگر آزمایشی نتایج نامنظم را نشان دهد، پزشک گزینه های درمانی را با شما پیگیری می کند. ممکن است داروهایی برای مدیریت فشار خون دریافت کنید. یا ممکن است با یک نفرولوژیست (پزشک متخصص کلیه) پیگیری کنید.
اگر نتایج آزمایش شما غیر معمول باشد، پزشک احتمالاً در آینده آزمایش های مکرر عملکرد کلیه را تجویز خواهد کرد. آزمایش منظم به پزشک کمک میکند تا سلامت شما و هر گونه بیماری زمینهای را پیگیری کند.
پانل لیپیدی میزان مولکول های چربی خاص به نام لیپیدها را در خون اندازه گیری می کند. به عنوان یک آزمایش پانل، چندین ماده از جمله چندین نوع مولکول حاوی کلسترول را اندازه گیری می کند. پنل لیپیدی هم در کودکان و هم در بزرگسالان برای ارزیابی خطر بیماری های قلبی عروقی مانند بیماری قلبی، حمله قلبی و سکته استفاده می شود.
آزمایش چربی خون انواع مختلف چربی ها را تجزیه و تحلیل می کند:
- کلسترول تام: این میزان کلسترول شما را اندازه گیری می کند.
کلسترول لیپوپروتئین با - لیپوپروتئین چگالی کم (LDL): این نوع کلسترول که به «کلسترول بد» معروف است، می تواند در رگ های خونی جمع شود و خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی را افزایش دهد.
کلسترول لیپوپروتئین با - لیپوپروتئین چگالی بالا (HDL): این نوع “کلسترول خوب” به کاهش تجمع کلسترول کمک می کند.
- تری گلیسیرید: مقادیر بیش از حد این نوع چربی با بیماری های قلبی عروقی و التهاب پانکراس مرتبط است.
سطح مطلوب یا هدف برای هر بخش از تست استاندارد لیپید در زیر ذکر شده است:
- کلسترول تام: زیر 200 میلی گرم در دسی لیتر
- کلسترول HDL (خوب): بالای 60 میلی گرم در دسی لیتر
- کلسترول LDL (بد): زیر 100 میلی گرم در دسی لیتر (برای افراد دیابتی: زیر 70 میلی گرم در دسی لیتر)
- تری گلیسیرید: زیر 150 میلی گرم در دسی لیتر
مقادیری که این اهداف را برآورده نمی کنند ممکن است به عنوان مرزی، متوسط یا پرخطر طبقه بندی شوند. به طور کلی، سطوح بالاتر از هدف کلسترول تام، LDL و تری گلیسیرید و سطوح پایین تر از سطح هدف HDL می تواند خطر مشکلات قلبی عروقی را افزایش دهد.
نتایج آزمایش در زمینه سلامت کلی شما و سایر عوامل خطر تفسیر می شود. بسیاری از پزشکان از ماشین حساب های خطر ویژه ای استفاده می کنند که نتایج آزمایش، سن و سایر عوامل را برای تعیین مناسب ترین مراحل بعدی در بر می گیرد.
نظارت مستمر کلسترول، تغییرات سبک زندگی و/یا داروها ممکن است برای کاهش کلسترول و کاهش خطر قلبی عروقی توصیه شود، اما یک توافق جهانی در مورد اینکه چه زمانی این نوع مداخلات بهینه هستند، وجود ندارد.
داروهای کاهنده کلسترول، مانند دسته ای از داروها به نام استاتین ها، به احتمال زیاد برای بیماران دارای LDL بسیار بالا یا LDL بالا همراه با سایر عوامل خطر مانند دیابت یا مشکلات قلبی عروقی قبلی توصیه می شود.
سطوح پایین غیرطبیعی کلسترول نادر است و معمولاً با یک وضعیت سلامتی مرتبط است که باعث سوء تغذیه می شود.
اگر فاکتورهای خطر بیماری قلبی یا سطوح غیرطبیعی چربی دارید، ممکن است در آینده در فواصل زمانی منظم، آزمایش مجدد انجام شود. پزشک شما می تواند برنامه ای را برای آزمایشات بعدی توصیه کند.
اگر سطح لیپید شما نرمال باشد، ممکن است تا پنج سال دیگر نیازی به آزمایش مجدد نداشته باشید مگر اینکه سلامت کلی یا عوامل خطر تغییر کند.
در برخی موارد، در صورت داشتن سطوح بالای تری گلیسیرید، ممکن است انواع دیگری از آزمایش کلسترول، مانند آزمایش مستقیم LDL، مورد نیاز باشد. در حالی که در پانل لیپید استاندارد گنجانده نشده است، ممکن است اندازه گیری های چربی گسترش یافته، مانند آزمایش ذرات LDL، سفارش داده شود. انواع دیگری از تستها، مانند تست استرس قلبی، ممکن است به عنوان بخشی از ارزیابی کلی خطر قلبی عروقی در نظر گرفته شوند.
انواع مختلفی از آزمایشات قند خون وجود دارد.
- قند خون ناشتا (FBS) پس از حداقل 8 ساعت غذا خوردن، گلوکز خون را اندازه گیری می کند. این اغلب اولین آزمایشی است که برای بررسی پیش دیابت و دیابت انجام می شود.
- قند خون تصادفی (RBS) بدون توجه به آخرین باری که غذا خورده اید، گلوکز خون را اندازه گیری می کند. ممکن است چندین اندازه گیری تصادفی در طول روز انجام شود. آزمایش تصادفی مفید است زیرا سطح گلوکز در افراد سالم به طور گسترده ای در طول روز متفاوت نیست. سطح گلوکز خون که به طور گسترده ای متفاوت است ممکن است به معنای یک مشکل باشد.
- آزمایش قند خون 2 ساعته بعد از غذا دقیقاً 2 ساعت پس از شروع غذا خوردن، قند خون را اندازه گیری می کند. این آزمایش اغلب در خانه انجام می شود که دیابت دارید. این می تواند متوجه شود که آیا مقدار مناسب انسولین را با وعده های غذایی مصرف می کنید یا خیر.
- تست هموگلوبین A1c و تست تحمل گلوکز خوراکی (OGTT) تست های دیگری هستند که برای بررسی سطح قند خون استفاده می شوند. آزمایش A1c می تواند برای تخمین میانگین سطح قند خون شما در 2 تا 3 ماه گذشته استفاده شود. OGTT معمولاً برای تشخیص دیابت در دوران بارداری (دیابت بارداری) استفاده می شود.
مقادیر نرمال
نتایج اغلب در عرض 1 تا 2 ساعت آماده می شوند. سطح گلوکز در نمونه خونی که از ورید شما گرفته می شود (به نام مقدار پلاسمای خون) ممکن است کمی با سطوح گلوکز بررسی شده با نوک انگشت متفاوت باشد.
هر آزمایشگاه محدوده متفاوتی برای آنچه طبیعی است دارد. گزارش آزمایشگاه شما باید محدوده ای را که آزمایشگاه شما برای هر آزمایش استفاده می کند نشان دهد. محدوده نرمال فقط یک راهنما است. محدوده نرمال فقط یک راهنما است. پزشک شما همچنین نتایج شما را بر اساس سن، سلامتی و سایر عوامل بررسی خواهد کرد. مقداری که در محدوده طبیعی نیست ممکن است همچنان برای شما عادی باشد.
مقادیر بالا
ممکن است دیابت داشته باشید. برای تشخیص دیابت نوع 2، پزشک از معیارهای انجمن دیابت آمریکا استفاده می کند.
سایر شرایطی که می توانند باعث افزایش سطح گلوکز خون شوند عبارتند از:
- استرس شدید.
- حمله قلبی.
- سکته.
- سندرم کوشینگ.
- داروهایی مانند کورتیکواستروئیدها.
- تولید بیش از حد هورمون رشد (آکرومگالی).
مقادیر پایین
سطح گلوکز ناشتا زیر 40 میلی گرم در دسی لیتر (2.2 میلی مول در لیتر) در زنان یا کمتر از 50 میلی گرم در دسی لیتر (2.8 میلی مول در لیتر) در مردان که با علائم هیپوگلیسمی همراه است ممکن است به این معنی باشد که شما انسولینوم دارید، توموری که به طور غیر طبیعی مقادیر بالای انسولین تولید می کند.
سطوح پایین گلوکز نیز ممکن است ناشی از موارد زیر باشد:
- بیماری آدیسون.
- کاهش سطح هورمون تیروئید (کم کاری تیروئید).
- تومور در غده هیپوفیز.
بیماری های کبدی مانند سیروز. - نارسایی کلیه.
- سوءتغذیه یا یک اختلال خوردن مانند بی اشتهایی.
- داروهایی که برای درمان دیابت استفاده می شود.
افزایش سطح گلوکز (هیپرگلیسمی) اغلب به صورت بالینی در شرایط دیابت مشاهده می شود، اما ممکن است با نئوپلاسم های لوزالمعده، پرکاری تیروئید و اختلال عملکرد قشر آدرنال نیز رخ دهد. کاهش سطح گلوکز (هیپوگلیسمی) ممکن است ناشی از افزایش انسولین درون زا یا اگزوژن، گرسنگی طولانی مدت یا بیماری کبد باشد.
مقادیر برای دیابت به شرح زیر است:
- گلوکز پلاسما ناشتا – بیش از 125 میلی گرم در دسی لیتر
- گلوکز پلاسما تصادفی – بیش از 200 میلی گرم در دسی لیتر
- گلوکز بعد از غذا در 2 ساعت – بیش از 200 میلی گرم در دسی لیتر
- اختلال در گلوکز ناشتا – گلوکز ناشتا 100-125 میلی گرم در دسی لیتر
- اختلال در تست تحمل گلوکز – گلوکز پس از غذا در 2 ساعت 140-199 میلی گرم در دسی لیتر
مقدار هیپوگلیسمی سطح گلوکز خون کمتر از 50 میلی گرم در دسی لیتر است.
تفسیر نتایج آزمایش تصادفی قند خون (RBS)
تفسیر | محدوده مرجع |
قند ادرار | Absent |
اختلال در گلوکز | 110-126 |
تحمل گلوکز طبیعی | 70-110 |
دیاگ موقت دیابت ملیتوس | >126 |
چند آزمایش خون رایج وجود دارد که می تواند برای تشخیص کم خونی استفاده شود. آزمایش های دقیقی که ممکن است پزشک یا متخصص مراقبت های بهداشتی تجویز کند به علائم، سابقه پزشکی و نتایج سایر آزمایشات بستگی دارد.
- شمارش کامل خون CBC
شمارش کامل خون (CBC) معمولاً اولین آزمایشی است که برای تشخیص کم خونی تجویز می شود. اغلب برای کمک به تشخیص سایر شرایط نیز استفاده می شود. - پانل آهنی
گاهی اوقات کم خونی ناشی از کمبود آهن است. اگر پزشک فکر کند که ممکن است چنین باشد، آزمایش خونی به نام پانل آهن یا آزمایش آهن سرم را تجویز می کند. این آزمایش سطح آهن خون شما را اندازه گیری می کند. - تعداد رتیکولوسیت ها
شمارش رتیکولوسیت تعداد گلبول های قرمز نابالغ را در خون شما اندازه گیری می کند. این می تواند به پزشک کمک کند تا تشخیص دهد که آیا مغز استخوان شما گلبول های قرمز کافی تولید می کند یا خیر. این آزمایش مهم است زیرا می تواند به مشخص کردن علت کم خونی کمک کند. - لکه خون
اسمیر خون آزمایش دیگری است که می تواند برای کمک به تعیین علت احتمالی کم خونی استفاده شود. - تست های دیگر
اگر به نوعی از کمخونی به نام کمخونی همولیتیک مشکوک باشید (گلبولهای قرمز خون سریعتر از آنچه مغز استخوان بتواند آنها را بسازد از بین میروند)، آزمایشهای زیر ممکن است انجام شود:
تست لاکتات دهیدروژناز (LDH): این آزمایش نوعی آنزیم به نام LDH را اندازه گیری می کند که تقریباً در تمام بافت های بدن شما وجود دارد. اگر سطح LDH شما بالا باشد، ممکن است به این معنی باشد که بافت های خاصی در بدن شما در اثر بیماری (مانند کم خونی) یا آسیب آسیب دیده اند.
آزمایش هاپتوگلوبین: آزمایش هاپتوگلوبین می تواند به تشخیص نوع کم خونی شما کمک کند و احتمالاً به تعیین علت افزایش تخریب گلبول های قرمز خون نیز کمک کند.
بیلی روبین غیر مستقیم: بیلی روبین غیرمستقیم تفاوت بین بیلی روبین کل و مستقیم شما است. اگر بدن شما تعداد زیادی گلبول قرمز را از بین ببرد، این سطح می تواند افزایش یابد. - سطح ویتامین B12 و فولات: اینها معمولاً برای رد کمبود ویتامین به عنوان یک علت بررسی می شوند.
- آزمایش کومبس: این آزمایش اغلب در صورتی انجام می شود که یک بیماری خودایمنی به عنوان علت کم خونی مشکوک باشد.
عوامل مختلفی مانند سن، نژاد و ارتفاعی که در آن زندگی میکنید میتوانند بر محدوده سالمی برای آزمایشهای مختلف خون کم خونی تأثیر بگذارند. با یک پزشک در مورد آنچه که برای شما یک محدوده سالم در نظر گرفته می شود صحبت کنید.
- CBC (گلبول های قرمز): نتایج سالم برای شمارش خون قرمز 5 تا 6 میلیون سلول در هر میکرولیتر (cells/mcL) منبع مورد اعتماد برای مردان و 4 تا 5 میلیون سلول / mcL برای زنان است. مقادیر کمتر از این سطوح ممکن است نشان دهنده کم خونی باشد.
- CBC (هموگلوبین): نتایج سالم بالای 14 گرم در دسی لیتر (گرم در دسی لیتر) برای مردان و بالای 12 گرم در دسی لیتر برای زنان است.
- آهن: سطح آهن سالم در خون از 10 میکرومول در لیتر (µmol/L) منبع مورد اعتماد شروع می شود.
- فریتین: فریتین در پانل آهنی اندازه گیری می شود. سطوح سالم از 40 میکروگرم در لیتر (µg/L) برای مردان و 20 میکروگرم در لیتر برای زنان شروع می شود. سطوح زیر 10 میکروگرم در لیتر ممکن است نشانه کم خونی باشد.
- رتیکولوسیت: نتایج طبیعی برای رتیکولوسیت ها در بزرگسالان بین 0.5 تا 2.5٪ منبع مورد اعتماد است.
- اسمیر خون: اسمیر خون به شکل گلبول های خون شما نگاه می کند. گلبول های قرمز غیرطبیعی شکل می تواند نشانه کم خونی داسی شکل باشد.
اگر نتایج آزمایش خون شما تشخیص کم خونی را تأیید نکرد، پزشک احتمالاً آزمایشهای اضافی را برای تعیین علت علائم شما تجویز میکند.
آزمایش فشار خون فشار موجود در شریان ها را هنگام پمپاژ قلب اندازه گیری می کند. آزمایش فشار خون ممکن است به عنوان بخشی از یک چکاپ معمول سلامت یا به عنوان غربالگری فشار خون بالا انجام شود. برخی از افراد از مانیتورهای خانگی برای بررسی فشار خون خود در خانه استفاده می کنند.
پزشک می تواند بلافاصله پس از آزمایش نتایج فشار خون را به شما بگوید.
فشار خون بر حسب میلی متر جیوه (میلی متر جیوه) اندازه گیری می شود. اندازه گیری فشار خون دارای دو عدد است:
- عدد بالایی (سیستولیک) فشار جریان خون است که عضله قلب منقبض می شود و خون را پمپاژ می کند.
- عدد پایین (دیاستولیک) فشار اندازه گیری شده بین ضربان قلب است.
فشار خون دیاستولیک | فشار خون سیستولیک | دسته بندی فشار خون |
کمتر از 80 | کمتر از 120 | نرمال |
90 یا بالاتر | 140 یا بالاتر | فشار خون بالا (بدون سایر عوامل خطر قلبی) |
80 یا بالاتر | 130 یا بالاتر | فشار خون بالا (با سایر عوامل خطر قلبی، به گفته برخی از ارائه دهندگان) |
120 یا بالاتر | 180 یا بالاتر | فشار خون بالا به طور خطرناک – فوراً به دنبال مراقبت های پزشکی باشید |
درک علل ریشه ای ریزش مو هم برای پیشگیری و هم برای درمان بسیار مهم است و آزمایش خون ریزش مو را به ابزاری ضروری در تشخیص شرایطی که منجر به نازک شدن مو و طاسی می شود تبدیل می کند. این آزمایشها در آشکار کردن مسائل زمینهای که باعث ریزش مو در افراد میشود، کمک میکند و ایجاد یک برنامه درمان ریزش مو را تسهیل میکند. به خصوص برای خانم ها، آزمایش خون برای ریزش موی خانم ها می تواند کمبودهای هورمونی و تغذیه ای خاص را شناسایی کند و راه را برای مداخلات موثر هموار کند.
هنگام تشخیص ریزش مو، آزمایش خون نقش اساسی در کشف علل زمینه ای ایفا می کند که ممکن است بلافاصله آشکار نشوند. این آزمایشات برای شناسایی عوامل مختلفی که در نازک شدن و ریزش مو نقش دارند، ضروری هستند:
- کمبودهای تغذیه ای:
سطوح آهن و فریتین: سطوح پایین می تواند منجر به ریزش مو شود و بررسی این نشانگرها بسیار مهم است.
سطح ویتامین D و بیوتین: کمبود این ویتامین ها با سلامت ضعیف مو مرتبط است. - عدم تعادل هورمونی:
پانل هورمونی: سطح هورمون هایی را که می توانند بر رشد مو تأثیر بگذارند، از جمله هورمون های تیروئید و آندروژن ها را ارزیابی می کند.
عملکرد تیروئید: هم پرکاری تیروئید و هم کم کاری تیروئید می توانند باعث ریزش مو شوند.
تست کورتیزول: سطوح بالای هورمون استرس کورتیزول می تواند منجر به نازک شدن موها شود. - سایر عوامل:
آزمایش فریتین: جدا از سطح آهن، ذخایر فریتین نیز بررسی می شود زیرا در سلامت مو نقش دارد.
ملاحظات ویژه برای ریزش موی زنان: به دلیل ماهیت پیچیده ریزش موی زنان، آزمایش خون در تشخیص بیماری هایی مانند نازک شدن منتشر بسیار مهم است.
برای تشخیص جامع ریزش مو، انجام انواع آزمایش خون بسیار مهم است. این آزمایشها با ارزیابی چندین شاخص کلیدی سلامت، بینشهایی را درباره علل بالقوه زمینهای ارائه میکنند:
- شمارش کامل خون (CBC): برای ارزیابی سلامت کلی با ارائه اطلاعات دقیق در مورد سلول های خونی مختلف از جمله گلبول های قرمز، گلبول های سفید و پلاکت ها ضروری است. این به شناسایی شرایطی مانند کم خونی که می تواند به ریزش مو کمک کند کمک می کند.
- هورمون محرک تیروئید (TSH): برای تشخیص اختلالات تیروئید بسیار مهم است. هم پرکاری تیروئید و هم کم کاری تیروئید می توانند منجر به نازک شدن یا ریزش مو شوند.
- مطالعات آهن از جمله فریتین سرم: ذخایر آهن بدن را ارزیابی کنید. سطح پایین آهن یکی از دلایل شایع ریزش مو است که این آزمایش را از اهمیت ویژهای برخوردار میکند.
- آزمایشات هورمون جنسی: شامل سطح تستوسترون برای مردان و زنان. برای زنان، آزمایشهای اضافی مانند آزمایشهای PCOS میتواند آشکار باشد.
- سطوح ویتامین: به طور خاص، سطح ویتامین D و B12 بررسی می شود. کمبود این ویتامین ها با سلامت ضعیف مو مرتبط است.
- نشانگرهای التهابی: مانند آزمایشهای ESR (نرخ رسوب گلبولهای قرمز) و CRP (پروتئین واکنشگر) به شناسایی التهابی که ممکن است در ریزش مو نقش داشته باشد کمک میکند.
تفسیر نتایج آزمایش خون ریزش مو شامل درک اهمیت عوامل مختلف و پیامدهای بالقوه آنها برای سلامت مو است. عناصر کلیدی که معمولاً ارزیابی می شوند عبارتند از:
- سطح آهن: برای رشد مو ضروری است. سطح بهینه فریتین باید حداقل 80 میکروگرم در لیتر باشد. آهن کم می تواند نشانه کم خونی باشد و به ریزش مو کمک کند.
- ناهنجاری های تیروئید: هم پرکاری تیروئید و هم کم کاری تیروئید می توانند منجر به نازک شدن مو شوند. تا 15 درصد از بیماران آلوپسی آره آتا ممکن است مشکلات تیروئید داشته باشند.
- ناهنجاری های هورمونی: در حالی که 80 تا 85 درصد از زنان مبتلا به آلوپسی آندروژنتیک (AGA) سطوح هورمونی طبیعی را نشان می دهند، عدم تعادل همچنان می تواند بر ریزش مو تأثیر بگذارد.
- سطوح ویتامین D: برای عملکرد سالم فولیکول مو ضروری است. کمبودها می تواند سلامت مو را مختل کند.
- فریتین: منعکس کننده ذخایر آهن است، با سطوح زیر 80 میکروگرم در لیتر به طور بالقوه بر رشد مو تأثیر می گذارد.
توجه به این نکته مهم است که ناهنجاریهای این آزمایشها ممکن است همیشه مستقیماً با ریزش مو ارتباط نداشته باشند و میتوانند نشاندهنده مشکلات سلامتی نامرتبط باشند.
علاوه بر این، بسیاری از افراد مبتلا به انواع مختلف ریزش مو، از جمله AGA، آلوپسی آره آتا، و آلوپسی اسکار، ممکن است همچنان نتایج آزمایش خون طبیعی را ارائه دهند. این امر بر پیچیدگی تشخیص ریزش مو و نیاز به یک رویکرد جامع، احتمالاً شامل تجزیه و تحلیل بیشتر توسط یک متخصص تریکولوژیست، به ویژه در موارد پیچیده مربوط به سطح تیروئید و هموگلوبین، تأکید می کند.
در نهایت، آمادگی برای آزمایش میتواند بر نتایج تأثیر بگذارد، با توصیه به ناشتا بودن 12 ساعت قبل از آزمایش خون، که به طور ایدهآل صبحها قبل از ساعت 11 صبح انجام میشود تا از دقت اطمینان حاصل شود.
انواع چکاپ خون در منزل
قبل از آنکه به بررسی تفسیر آزمایش خون بپردازیم بهتر است بدانید که به طور کلی آزمایش خون می تواند برای کمک به پزشک در شناسایی انواع بیماری ها، از جمله عفونت، کم خونی، کلسترول بالا، کمبود ویتامین، نارسایی اندام ها، HIV، سرطان، دیابت و غیره استفاده شود. پزشکان از آزمایش خون برای تجزیه و تحلیل رفتار موادی مانند پروتئین ها، سلول ها یا مواد شیمیایی در خون شما استفاده می کنند.
درنتیجه می تواند تصویری از سلامت کلی بدن به آنها بدهد و به آنها در تشخیص بیماری های مختلف، نظارت بر شرایط مزمن، ارزیابی عملکرد اندام و تعیین قدرت سیستم ایمنی کمک کند.
آزمایش خون منظم یکی از مهم ترین راه ها برای پیگیری سلامت کلی بدن شما است. ما با Lifeforce همکاری کرده ایم تا این مقاله مروری در مورد آزمایش خون را برای شما بیاوریم.
متریک های آزمایش خون
قبل از هر چیز باید بدانید که نتایج آزمایش خون به طور کلی از سیستم اندازه گیری متریک و اختصارات مختلف استفاده می کند، از جمله:
- cmm: سلول در میلی متر مکعب
- fL (femtoliter): کسری از یک میلیونم لیتر
- g/dL: گرم در دسی لیتر
- IU/L: واحد بین المللی در هر لیتر
- mEq/L: میلی اکی والان در لیتر
- mg/dL: میلی گرم در دسی لیتر
- mL: میلی لیتر
- mmol/L: میلی مول در لیتر
- ng/mL: نانوگرم در میلی لیتر
- pg (picograms): یک تریلیونم گرم
شرایط ناشتایی انواع آزمایش های خون
پنل های شیمی آزمایشگاه
همانطورکه گفته شد، آزمایش خون (که گاهی به آن پانل خون نیز گفته می شود) یک آزمایش آزمایشگاهی از نمونه خون است که برای بررسی موارد مختلف از جمله عملکرد برخی از اندام ها (مانند کبد، کلیه ها، تیروئید و قلب)، عفونت ها و همچنین برخی اختلالات ژنتیکی و ارزیابی سلامت عمومی فرد استفاده می شود. درنتیجه پانل های شیمی گروهی از آزمایشات هستند که به طور معمول برای تعیین وضعیت سلامت عمومی فرد سفارش می شوند. آنها به ارزیابی تعادل الکترولیت بدن و/یا وضعیت چندین اندام اصلی بدن کمک می کنند. این آزمایش ها بر روی نمونه خونی که معمولاً از ورید گرفته می شود، انجام می شود.
برخی از پانل های خاص در سطح ملی استاندارد شده اند، این پانل های شیمی رایج عبارتند از:
معمولاً شامل 8 تست است که همه آنها در CMP یا پانل متابولیک جامع یافت می شوند. این پنل اطلاعاتی در مورد سلامت فعلی کلیه ها و سیستم تنفسی و همچنین تعادل الکترولیت و اسید/باز و سطح گلوکز خون را ارائه می دهد.
معمولا شامل 14 تست است. این پانل اطلاعات همان پانل متابولیک پایه BMP را با افزودن اطلاعاتی مبنی بر سلامت کبد و پروتئین های مهم خون شما ارائه می دهد.
برای تشخیص مشکل در تعادل مایعات و الکترولیت بدن مفید است.
برای ارزیابی خطر ابتلا به بیماری قلبی عروقی در فرد استفاده می شود.
همچنین به نام پانل عملکرد کبدی نیز معروف است. برای غربالگری، تشخیص، ارزیابی، و نظارت بر التهاب حاد و مزمن کبد (هپاتیت)، بیماری کبد و/یا آسیب استفاده میشود.
همچنین به نام پانل عملکرد کلیه نیز معروف است. حاوی آزمایشاتی مانند آلبومین، کراتینین، BUN، eGFR برای ارزیابی عملکرد کلیه است.
برای کمک به ارزیابی عملکرد غده تیروئید و کمک به تشخیص اختلالات تیروئید مورد استفاده قرار می گیرد.
در کنار این پنل های رایج انواع دیگری از آزمایش خون نیز وجود دارند. آنها نیز برای بررسی عملکرد اندام ها و سلامت عمومی بدن کاربرد دارند. این آزمایش ها درواقع تحت عنوان پکیج های مختلف روتین و تکمیلی برای بررسی عملکرد اندام ها، تشخیص بیماری های خاص و همچنین بررسی های خاص پس از تشخیص کاربرد دارند.
جدول تفسیر آزمایش های خون بخش هماتولوژی
بخش هماتولوژی آزمایشگاه خون به بررسی و تشخیص مشکلات و اختلالات مربوط به خون و اجزای آن میپردازد. این بخش با استفاده از انواع آزمایشهای خونی، تعداد، شکل، و عملکرد سلولهای خونی شامل گلبولهای قرمز، گلبولهای سفید و پلاکتها را ارزیابی میکند. همچنین، این بخش عملکرد سیستم لخته شدن خون و میزان مواد مهم خونی مانند هموگلوبین، آهن و ویتامینها را بررسی میکند. هدف اصلی این بخش، تشخیص و پایش بیماریهای خونی مانند کمخونی، لوسمی، اختلالات لخته شدن خون و دیگر مشکلات مرتبط با خون است.
درنتیجه در بخش هماتولوژی آزمایشگاه خون، آزمایشهای متعددی برای ارزیابی و تشخیص مشکلات خونی و مرتبط با خون انجام میشود. برخی از آزمایشهای رایج در این بخش آورده شده است. این لیست شامل برخی از آزمایشهای رایج در بخش هماتولوژی است که بسته به نیاز بیمار و تشخیص پزشک ممکن است برخی از این آزمایشها تجویز شود.
- آزمایش شمارش کامل خون (CBC): برای ارزیابی تعداد و نوع سلولهای خونی شامل گلبولهای قرمز، گلبولهای سفید و پلاکتها.
- آزمایش هموگلوبین (Hb): برای اندازهگیری مقدار هموگلوبین در خون.
- آزمایش هماتوکریت (HCT): برای تعیین نسبت حجم گلبولهای قرمز به حجم کل خون.
- آزمایش شاخصهای گلبول قرمز (MCV, MCH, MCHC): برای ارزیابی اندازه و محتوای هموگلوبین گلبولهای قرمز.
- آزمایش شمارش پلاکتها (PLT): برای اندازهگیری تعداد پلاکتها در خون.
- آزمایش شمارش افتراقی گلبولهای سفید (WBC Differential): برای تعیین نوع و تعداد گلبولهای سفید مختلف.
- آزمایش سرعت تهنشینی گلبولهای قرمز (ESR): برای اندازهگیری سرعت تهنشینی گلبولهای قرمز که میتواند نشاندهنده التهاب یا عفونت باشد.
- آزمایش پروترومبین تایم (PT): برای ارزیابی زمان لخته شدن خون.
- آزمایش پارتال ترومبوپلاستین تایم (PTT): برای ارزیابی عملکرد مسیرهای داخلی لخته شدن خون.
- آزمایش فیبرینوژن: برای اندازهگیری سطح فیبرینوژن در خون که نقش مهمی در لخته شدن دارد.
- آزمایش سطح آهن (Iron): برای ارزیابی میزان آهن در خون.
- آزمایش سطح فریتین (Ferritin): برای اندازهگیری ذخایر آهن در بدن.
- آزمایش ویتامین B12 و فولات: برای ارزیابی کمبود این ویتامینها که میتواند منجر به کمخونی شود.
- آزمایش کوآگولاسیون: برای بررسی مشکلات لخته شدن خون.
- آزمایش بررسی مورفولوژی سلولهای خونی: برای ارزیابی شکل و ساختار سلولهای خونی زیر میکروسکوپ.
- آزمایش الکتروفورز هموگلوبین: برای شناسایی انواع مختلف هموگلوبین و تشخیص بیماریهای هموگلوبینوپاتی مانند کمخونی داسیشکل و تالاسمی.
- آزمایش گلوکز-6-فسفات دهیدروژناز (G6PD): برای تشخیص نقص آنزیمی که میتواند منجر به کمخونی همولیتیک شود.
- آزمایش بررسی هموگلوبین A1C: برای ارزیابی کنترل قند خون در طول زمان.
جدول تفسیر آزمایش های خون بخش بیوشیمی
بخش بیوشیمی آزمایشگاه یکی از بخشهای مهم و حیاتی در آزمایشگاههای پزشکی و تحقیقاتی است که به تحلیل و بررسی ترکیبات شیمیایی موجود در نمونههای بیولوژیکی مانند خون، ادرار، مایعات بدن و بافتها میپردازد. هدف اصلی این بخش، اندازهگیری و ارزیابی اجزای مختلف بیوشیمیایی است که میتواند به تشخیص بیماریها، مانیتورینگ وضعیت سلامت بیماران و پیشگیری از بیماریها کمک کند.
در بخش بیوشیمی، انواع مختلفی از تستها انجام میشود که شامل اندازهگیری سطح گلوکز، لیپیدها (چربیها)، پروتئینها، آنزیمها، الکترولیتها، هورمونها و سایر مولکولهای حیاتی میباشد. این آزمایشات میتوانند اطلاعات ارزشمندی در مورد عملکرد ارگانهای مختلف بدن مانند کبد، کلیه، قلب و سیستم غدد درونریز فراهم کنند.
در نهایت، بخش بیوشیمی آزمایشگاه نقش بسیار مهمی در پیشرفت علم پزشکی و بهبود کیفیت زندگی افراد دارد و با ارائه اطلاعات دقیق و موثق، به تشخیص و درمان به موقع بیماریها کمک شایانی میکند. این لیست شامل برخی از آزمایشهای متداول در بخش بیوشیمی آزمایشگاه است. بسته به نیازهای خاص بیماران و امکانات آزمایشگاه، ممکن است آزمایشهای بیشتری نیز انجام شود.
آزمایش گلوکز خون:
گلوکز ناشتایی (Fasting Blood Sugar – FBS)
تست تحمل گلوکز (Glucose Tolerance Test – GTT)
هموگلوبین A1c (HbA1c)آزمایش لیپیدها:
کلسترول تام (Total Cholesterol)
کلسترول LDL (Low-Density Lipoprotein – LDL)
کلسترول HDL (High-Density Lipoprotein – HDL)
تریگلیسیریدها (Triglycerides)آزمایش عملکرد کبد:
آنزیمهای کبدی (ALT, AST)
آلکالین فسفاتاز (Alkaline Phosphatase – ALP)
بیلیروبین تام و مستقیم (Total and Direct Bilirubin)
آلبومین (Albumin)آزمایش عملکرد کلیه:
کراتینین (Creatinine)
نیتروژن اوره خون (Blood Urea Nitrogen – BUN)
اسید اوریک (Uric Acid)آزمایش الکترولیتها:
سدیم (Sodium – Na)
پتاسیم (Potassium – K)
کلسیم (Calcium – Ca)
منیزیم (Magnesium – Mg)
فسفر (Phosphorus – P)
کلراید (Chloride – Cl)آزمایش پروتئینها:
پروتئین تام (Total Protein)
آلبومین (Albumin)
گلوبولینها (Globulins)
آزمایش هورمونها:
TSH (Thyroid Stimulating Hormone)
T3 و T4 (Triiodothyronine and Thyroxine)
استروژن (Estrogen)
تستوسترون (Testosterone)
کورتیزول (Cortisol)
پرولاکتین (Prolactin)
هورمون رشد (Growth Hormone – GH)آزمایش آنزیمها:
کراتین کیناز (Creatine Kinase – CK)
آمیلاز (Amylase)
لیپاز (Lipase)آزمایش گازهای خون:
pH
CO2 (دیاکسید کربن)
O2 (اکسیژن)
بیکربنات (Bicarbonate – HCO3)آزمایش مارکرهای التهابی:
پروتئین واکنشی سی (C-Reactive Protein – CRP)
سرعت رسوب گلبول قرمز (Erythrocyte Sedimentation Rate – ESR)آزمایش مارکرهای قلبی:
تروپونین (Troponin)
BNP (Brain Natriuretic Peptide)آزمایشهای مرتبط با بیماریهای متابولیک:
تست عملکرد تیروئید (Thyroid Function Tests – TFTs)
انسولین (Insulin)
گلوکاگون (Glucagon)
جدول تفسیر آزمایش های خون بخش قلبی
بخش قلبی یا کاردیاک آزمایشگاه به بررسی و تشخیص بیماریهای قلبی و عروقی میپردازد. این بخش نقش حیاتی در شناسایی زودهنگام، پایش و مدیریت بیماریهای قلبی دارد. آزمایشهایی که در این بخش انجام میشوند، اطلاعات ارزشمندی درباره سلامت قلب و عروق فراهم میکنند و به پزشکان کمک میکنند تا برنامههای درمانی مناسب برای بیماران تنظیم کنند. یکی از مهمترین آزمایشهای بخش قلبی، اندازهگیری سطح تروپونین در خون است که برای تشخیص آسیب عضله قلب به ویژه در موارد حمله قلبی استفاده میشود. تروپونین پروتئینی است که در صورت آسیب دیدن عضله قلب به جریان خون آزاد میشود و افزایش سطح آن نشانهای از حمله قلبی است.
علاوه بر این در بخش قلبی آزمایشگاه، ارزیابیهای دیگری مانند آزمایشهای مربوط به لیپیدها (چربیها)، الکترولیتها و مارکرهای التهابی نیز انجام میشود که همه اینها به تشخیص و پایش بیماریهای قلبی کمک میکنند. بخش قلبی آزمایشگاه با ارائه نتایج دقیق و سریع، نقش مهمی در بهبود کیفیت زندگی بیماران قلبی دارد. در بخش بیوشیمی، انواع مختلفی از تستها انجام میشود که شامل اندازهگیری سطح گلوکز، لیپیدها (چربیها)، پروتئینها، آنزیمها، الکترولیتها، هورمونها و سایر مولکولهای حیاتی میباشد. این آزمایشات میتوانند اطلاعات ارزشمندی در مورد عملکرد ارگانهای مختلف بدن مانند کبد، کلیه، قلب و سیستم غدد درونریز فراهم کنند.
این لیست شامل برخی از آزمایشهای رایج در بخش قلبی آزمایشگاه است. بسته به نیازهای خاص بیماران و امکانات آزمایشگاه، ممکن است آزمایشهای بیشتری نیز انجام شود.
تروپونین (Troponin I و Troponin T)
برای تشخیص حملات قلبی و آسیب عضله قلب.CK-MB (Creatine Kinase-MB)
برای تشخیص آسیب عضلانی قلب.BNP (B-type Natriuretic Peptide) و NT-proBNP
برای ارزیابی نارسایی قلبی.مایوگلوبین (Myoglobin)
یک مارکر اولیه برای آسیب عضله قلب و تشخیص زودهنگام حملات قلبی.LDH (Lactate Dehydrogenase)
افزایش سطح این آنزیم میتواند نشانهای از آسیب به عضله قلب باشد.HS-CRP (High-Sensitivity C-Reactive Protein)
برای ارزیابی التهاب و ریسک بیماریهای قلبی.D-dimer
برای تشخیص لختههای خون و ارزیابی خطر ترومبوز.
آزمایشهای لیپیدها
کلسترول تام (Total Cholesterol)
کلسترول LDL (Low-Density Lipoprotein)
کلسترول HDL (High-Density Lipoprotein)
تریگلیسیریدها (Triglycerides)آزمایشهای الکترولیتها
سدیم (Sodium)
پتاسیم (Potassium)
کلسیم (Calcium)
منیزیم (Magnesium)آزمایشهای گازهای خون
ارزیابی سطح اکسیژن و دیاکسید کربن در خون و میزان pHکلسیم یونی (Ionized Calcium)
برای بررسی تعادل الکترولیتی و عملکرد قلب.
جدول تفسیر آزمایش های خون عملکرد تیروئید
بخش بررسی عملکرد تیروئید در آزمایشگاه به ارزیابی و تشخیص مشکلات مرتبط با غده تیروئید میپردازد. تیروئید غدهای است که هورمونهایی تولید میکند که تنظیم کننده متابولیسم بدن هستند. عملکرد صحیح تیروئید برای حفظ سلامت عمومی بدن بسیار مهم است.
در این بخش، آزمایشهایی مانند TSH (Thyroid Stimulating Hormone)، T3 (Triiodothyronine)، T4 (Thyroxine) و Free T4 انجام میشود. TSH اولین آزمایشی است که برای ارزیابی عملکرد تیروئید انجام میشود؛ افزایش یا کاهش سطح TSH میتواند نشاندهنده کمکاری یا پرکاری تیروئید باشد. آزمایشهای T3 و T4 برای اندازهگیری هورمونهای تیروئید انجام میشوند و به تشخیص دقیقتر کمک میکنند. Free T4 میزان هورمون تیروئید آزاد و فعال در خون را نشان میدهد.
این آزمایشها میتوانند به تشخیص بیماریهای تیروئید مانند هایپوتیروئیدی (کمکاری تیروئید)، هایپرتیروئیدی (پرکاری تیروئید)، تیروئیدیت و گواتر کمک کنند. با نتایج این آزمایشها، پزشکان میتوانند برنامههای درمانی مناسب را برای بهبود عملکرد تیروئید و مدیریت علائم بیماران تعیین کنند. بخش عملکرد تیروئید در آزمایشگاه نقش حیاتی در پایش و مدیریت سلامت تیروئید دارد. این لیست شامل برخی از آزمایشهای متداول در بخش عملکرد تیروئید آزمایشگاه است که به پزشکان کمک میکند تا مشکلات تیروئید را تشخیص داده و درمان مناسبی را ارائه دهند.
TSH (Thyroid Stimulating Hormone)
اندازهگیری سطح هورمون محرک تیروئید برای ارزیابی عملکرد تیروئید.Total T4 (Thyroxine)
اندازهگیری کل هورمون T4 در خون.Free T4 (Free Thyroxine)
اندازهگیری هورمون T4 آزاد و فعال در خون.Total T3 (Triiodothyronine)
اندازهگیری کل هورمون T3 در خون.Free T3 (Free Triiodothyronine)
اندازهگیری هورمون T3 آزاد و فعال در خون.T3 Uptake (T3U)
ارزیابی میزان اتصال هورمونهای تیروئید به پروتئینهای حملکننده در خون.
Reverse T3 (rT3)
اندازهگیری فرم غیرفعال هورمون T3 برای ارزیابی دقیقتر مشکلات تیروئید.Thyroid Antibodies
Anti-TPO (Thyroid Peroxidase Antibody)
Anti-TG (Thyroglobulin Antibody)
TSI (Thyroid Stimulating Immunoglobulin)
این آزمایشها برای تشخیص بیماریهای خودایمنی تیروئید مانند بیماری هاشیموتو و گریوز استفاده میشوند.Thyroglobulin (Tg)
اندازهگیری پروتئینی که توسط غده تیروئید تولید میشود، برای پایش درمان سرطان تیروئید.Calcitonin
اندازهگیری هورمونی که توسط سلولهای C تیروئید تولید میشود، برای تشخیص سرطان مدولاری تیروئید.
جدول تفسیر آزمایش های خون عملکرد کبد
بخش عملکرد کبد در آزمایشگاه به ارزیابی سلامت و عملکرد کبد میپردازد. کبد نقش حیاتی در متابولیسم، سمزدایی، تولید پروتئینها و ذخیرهسازی مواد مغذی ایفا میکند. آزمایشهای عملکرد کبد (Liver Function Tests – LFTs) برای تشخیص و پایش بیماریهای کبدی مانند هپاتیت، سیروز و کبد چرب انجام میشوند. این بخش شامل آزمایشهایی مانند ALT (آلانین آمینوترانسفراز) و AST (آسپارتات آمینوترانسفراز) است که سطح آنزیمهای کبدی را اندازهگیری میکنند و افزایش آنها نشاندهنده آسیب به سلولهای کبدی است. آزمایش ALP (آلکالین فسفاتاز) برای ارزیابی عملکرد مجاری صفراوی و GGT (گاما-گلوتامیل ترانسفراز) برای بررسی آسیب به مجاری صفراوی انجام میشود.
آزمایش بیلیروبین تام و مستقیم برای ارزیابی میزان بیلیروبین در خون و تشخیص زردی و مشکلات صفراوی استفاده میشود. آزمایشهای پروتئینهای کبدی مانند آلبومین و پروتئین تام نیز برای ارزیابی توانایی کبد در تولید پروتئینها مهم هستند. این آزمایشها به پزشکان کمک میکنند تا وضعیت سلامت کبد را ارزیابی کرده و برنامههای درمانی مناسب را برای بیماران تعیین کنند. بخش عملکرد کبد آزمایشگاه نقش مهمی در تشخیص زودهنگام و مدیریت بیماریهای کبدی دارد.
ALT (آلانین آمینوترانسفراز)
برای اندازهگیری سطح آنزیم ALT که در صورت آسیب به سلولهای کبدی افزایش مییابد.AST (آسپارتات آمینوترانسفراز)
برای اندازهگیری سطح آنزیم AST که نشاندهنده آسیب به سلولهای کبدی و دیگر بافتهای بدن است.ALP (آلکالین فسفاتاز)
برای ارزیابی عملکرد مجاری صفراوی و مشکلات مربوط به آن.GGT (گاما-گلوتامیل ترانسفراز)
برای اندازهگیری سطح آنزیم GGT که نشاندهنده آسیب به مجاری صفراوی است.Bilirubin (Total و Direct)
برای اندازهگیری سطح بیلیروبین در خون، که در صورت افزایش میتواند نشانهای از مشکلات صفراوی و زردی باشد.
Albumin
برای اندازهگیری سطح پروتئین آلبومین که توسط کبد تولید میشود و نشاندهنده عملکرد کلی کبد است.Total Protein (پروتئین تام)
برای ارزیابی کلی پروتئینهای موجود در خون که توسط کبد تولید میشوند.INR (International Normalized Ratio)
برای ارزیابی عملکرد خونریزی و کلی کبد، به خصوص در بیماران با مشکلات جدی کبدی.Ammonia
برای اندازهگیری سطح آمونیاک در خون که در بیماران با آسیب کبدی افزایش مییابد.
جدول تفسیر آزمایش های خون کراتین فسفوکیناز
کراتین فسفوکیناز (CPK یا CK) در آزمایشگاه به ارزیابی سطح آنزیم CPK در خون میپردازد، که در عضلات وجود دارد و وظیفه انتقال فسفات به انرژیدهی عضلات را دارد. این آزمایش برای تشخیص آسیب عضلانی مانند ضربه، تروما، نفوذ عضلانی، بیماریهای عضلانی و حتی بیماریهای قلبی استفاده میشود. افزایش سطح CPK در خون ممکن است نشانگر آسیب به عضلات یا عضلات قلبی باشد، مانند انفارکتوس عضله قلبی. انواع CPK شامل CPK-MB (که در قلب بیشتر استفاده میشود) و CPK-MM (که در عضلات استخوانی و اسکلتی موجود است) هستند. این آزمایشات به پزشکان کمک میکنند تا علت آسیب عضلانی را تشخیص دهند، برنامه درمانی مناسب را تعیین کنند و پیگیری درمانهایی مانند آمیوتروفیک لاترال اسکلروز (ALS) و موارد دیگری که عضلات را متاثر میکنند، انجام دهند.
Total CK (کراتین فسفوکیناز کلی)
اندازهگیری کلی سطح آنزیم CPK در خون.CK-MB (کراتین فسفوکیناز-MB)
اندازهگیری سطح CPK-MB که بهطور خاص در عضله قلبی موجود است و برای تشخیص انفارکتوس عضله قلبی استفاده میشود.CK-MM (کراتین فسفوکیناز-MM)
اندازهگیری سطح CPK-MM که در عضلات استخوانی و عضلات اسکلتی یافت میشود.
این آزمایشات به پزشکان کمک میکنند تا نشان دهنده آسیب به عضلات و عضلات قلبی باشند و میتوانند برای تشخیص دقیقتر و درمان مناسبتر از بیماریهایی مانند انفارکتوس عضله قلبی، آمیوتروفیک لاترال اسکلروز (ALS) و دیگر حالتهایی که عضلات را تحت تأثیر قرار میدهند، استفاده شوند.
جدول تفسیر آزمایش های خون ایمونوگلوبین ها و پاراپروتئین ها
آزمایش ایمونوگلوبینها و پاراپروتئینها برای تشخیص و نظارت بر اختلالات مرتبط با سیستم ایمنی و بیماریهای خونی مانند مولتیپل میلوما و بیماریهای مرتبط با پلاسماسلها استفاده میشود. ایمونوگلوبینها یا آنتیبادیها پروتئینهایی هستند که توسط سلولهای B تولید میشوند و نقش مهمی در دفاع بدن در برابر عفونتها دارند. پاراپروتئینها یا پروتئینهای غیرطبیعی M نیز توسط پلاسماسلهای بدخیم تولید میشوند و میتوانند در خون و ادرار یافت شوند. ارزیابی این پروتئینها از طریق الکتروفورز پروتئین سرم و ایمونوفیکساسیون انجام میشود و میتواند به تشخیص، طبقهبندی و پیگیری روند درمان بیماریهای ایمونوپلاستیکی کمک کند. لیست آزمایشهای خون برای ارزیابی ایمونوگلوبینها و پاراپروتئینها شامل موارد زیر است:
الکتروفورز پروتئین سرم (SPEP):
برای جداسازی و شناسایی پروتئینهای مختلف در خون، از جمله ایمونوگلوبینها و پاراپروتئینها.ایمونوفیکساسیون الکتروفورز (IFE):
برای تشخیص دقیقتر نوع پاراپروتئین و شناسایی کلاس خاص ایمونوگلوبین غیرطبیعی.آزمایش ایمونوگلوبینهای کمی (IgG, IgA, IgM):
برای اندازهگیری سطح کمی ایمونوگلوبینهای مختلف در خون.پروتئین توتال و آلبومین سرم:
برای ارزیابی سطح کلی پروتئینها و نسبت آلبومین به گلوبولین در خون.
آزمایشهایایمونوگلوبینهای آزاد سرم (Serum Free Light Chains):
برای اندازهگیری زنجیرههای سبک آزاد کاپا و لامبدا که میتواند به تشخیص و مانیتورینگ مولتیپل میلوما و دیگر اختلالات مرتبط کمک کند.آزمایش بتا-۲ میکروگلوبولین:
برای ارزیابی پیشآگهی و شدت برخی از بیماریهای پلاسماسلها مانند مولتیپل میلوما.
جدول تفسیر نشانگرهای تومور
نشانگرهای تومور مواد یا مولکولهایی هستند که در خون، ادرار، یا بافتهای بدن افراد مبتلا به سرطان یافت میشوند و میتوانند توسط سلولهای سرطانی یا به عنوان پاسخ بدن به وجود تومور تولید شوند. این نشانگرها شامل پروتئینها، آنزیمها، یا سایر مولکولها هستند و برای تشخیص، نظارت بر پاسخ به درمان، و پیشبینی پیشآگهی بیماریهای سرطانی استفاده میشوند. برخی از نشانگرهای معروف شامل PSA برای سرطان پروستات، CA-125 برای سرطان تخمدان، و CEA برای سرطان کولورکتال هستند. هرچند نشانگرهای تومور میتوانند ابزارهای مفیدی باشند، اما معمولاً به تنهایی برای تشخیص قطعی سرطان کافی نیستند و باید با نتایج بالینی و سایر روشهای تشخیصی ترکیب شوند.
این آزمایشها به تشخیص، پیگیری و نظارت بر پیشرفت سرطان و پاسخ به درمان کمک میکنند. هرچند که معمولاً نشانگرهای تومور به تنهایی برای تشخیص قطعی کافی نیستند و باید با سایر روشهای تشخیصی ترکیب شوند. لیست آزمایشهای خون برای نشانگرهای تومور شامل موارد زیر است:
آلفا فیتوپروتئین (AFP):
برای سرطان کبد (هپاتوسلولار کارسینوما) و سرطانهای سلولهای جنسی.آنتیژن اختصاصی پروستات (PSA):
برای سرطان پروستات.آنتیژن سرطانی 125 (CA-125):
برای سرطان تخمدان.آنتیژن سرطانی 19-9 (CA 19-9):
برای سرطان پانکراس و سرطانهای دستگاه گوارش.آنتیژن کارسینوامبریونیک (CEA):
برای سرطان کولورکتال و سایر سرطانها از جمله سرطانهای پستان، ریه و پانکراس.آنتیژن کارسینوامبریونیک 15-3 (CA 15-3):
برای سرطان پستان.
آنتیژن کارسینوامبریونیک 27-29 (CA 27-29):
برای سرطان پستان.بتا-گونادوتروپین انسانی (Beta-hCG):
برای سرطانهای سلولهای جنسی و بیماری تروفوبلاستیک بارداری.لاکتات دهیدروژناز (LDH):
برای لنفومها، لوسمیها، و دیگر سرطانها.آنتیژن سرطانی 72-4 (CA 72-4):
برای سرطان معده و سرطانهای دستگاه گوارش.NSE (Neuron-Specific Enolase):
برای سرطان سلول کوچک ریه و نورو بلاستوم.هر-2/نئو (HER2/neu):
برای برخی از انواع سرطان پستان.
جدول تفسیر آزمایش خون عملکرد غدد جنسی
آزمایش خون عملکرد غدد جنسی برای ارزیابی سلامت و کارکرد سیستم تولیدمثل و تشخیص اختلالات هورمونی مرتبط با غدد جنسی در مردان و زنان استفاده میشود. این آزمایشها معمولاً شامل اندازهگیری سطح هورمونهای کلیدی مانند تستوسترون، استروژن، پروژسترون، هورمون لوتئینهکننده (LH) و هورمون تحریککننده فولیکول (FSH) هستند. اندازهگیری این هورمونها میتواند به تشخیص مشکلاتی مانند ناباروری، اختلالات قاعدگی، یائسگی، سندرم تخمدان پلیکیستیک (PCOS)، کمکاری یا پرکاری غدد جنسی و ارزیابی عملکرد بیضهها و تخمدانها کمک کند. این آزمایشها نقش مهمی در برنامهریزی درمانهای هورمونی و نظارت بر تاثیر آنها دارند.
این آزمایشها به تشخیص و پیگیری درمان مشکلات هورمونی و ناباروری کمک میکنند و نقش مهمی در برنامهریزی درمانهای هورمونی و نظارت بر تاثیر آنها دارند. لیست آزمایشهای خون برای ارزیابی عملکرد غدد جنسی شامل موارد زیر است:
تستوسترون (Total and Free Testosterone):
برای ارزیابی عملکرد بیضهها در مردان و تشخیص شرایط مانند هیپوگنادیسم و سندرم تخمدان پلیکیستیک (PCOS) در زنان.استرادیول (E2):
برای ارزیابی عملکرد تخمدانها در زنان و سطح استروژن در مردان.پروژسترون:
برای ارزیابی فاز لوتئال سیکل قاعدگی و عملکرد تخمدانها.هورمون لوتئینهکننده (LH):
برای ارزیابی عملکرد هیپوفیز و تخمدانها یا بیضهها.هورمون تحریککننده فولیکول (FSH):
برای ارزیابی عملکرد هیپوفیز و تخمدانها یا بیضهها.- هورمون ضد مولرین (AMH):
برای ارزیابی ذخیره تخمدانی و توان باروری زنان.
- پرولاکتین:
برای ارزیابی عملکرد هیپوفیز و تشخیص مشکلات مانند هیپرپرولاکتینمی که میتواند منجر به ناباروری شود. هورمون آزادکننده گونادوتروپین (GnRH):
برای ارزیابی عملکرد هیپوتالاموس و بررسی تنظیم هیپوفیزی.دیهیدروتستوسترون (DHT):
برای ارزیابی متابولیسم تستوسترون و تشخیص شرایطی مانند آکنه و طاسی الگوی مردانه.آندروستندیون:
برای ارزیابی تولید آندروژن توسط غدد فوقکلیوی و تخمدانها.دیهیدرواپیآندروسترون سولفات (DHEA-S):
برای ارزیابی عملکرد غدد فوقکلیوی و تولید آندروژن.
جدول تفسیر آزمایش خون پروفایل چربی
آزمایش خون پروفایل چربی یا لیپید پروفایل برای ارزیابی سطح چربیهای مختلف در خون و تشخیص خطر بیماریهای قلبی-عروقی استفاده میشود. این آزمایش شامل اندازهگیری کلسترول تام، لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL یا “کلسترول بد”)، لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL یا “کلسترول خوب”) و تریگلیسریدها است. نتایج این آزمایشها به پزشکان کمک میکند تا وضعیت چربیهای خون را ارزیابی کرده و راهبردهای مناسب برای پیشگیری و درمان مشکلات قلبی-عروقی مانند آترواسکلروز و بیماری عروق کرونر را تعیین کنند. تغییرات در سبک زندگی، رژیم غذایی و داروها میتوانند بر اساس نتایج این آزمایشها توصیه شوند.
این آزمایشها به طور کلی به صورت یک مجموعه انجام میشوند تا یک تصویر کامل از وضعیت چربیهای خون فرد ارائه دهند. پزشکان از این نتایج برای ارزیابی خطر بیماریهای قلبی-عروقی و برنامهریزی درمانهای مناسب استفاده میکنند. لیست آزمایشهای خون برای ارزیابی پروفایل چربی شامل موارد زیر است:
کلسترول تام (Total Cholesterol):
اندازهگیری مقدار کل کلسترول موجود در خون.
لیپوپروتئین با چگالی کم(LDL Cholesterol):
شناخته شده به عنوان “کلسترول بد” که افزایش آن میتواند خطر بیماریهای قلبی را افزایش دهد.لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL Cholesterol):
شناخته شده به عنوان “کلسترول خوب” که سطح بالای آن میتواند خطر بیماریهای قلبی را کاهش دهد.تریگلیسریدها (Triglycerides):
اندازهگیری مقدار تریگلیسریدها که نوعی چربی در خون است و میتواند با افزایش خطر بیماریهای قلبی مرتبط باشد.لیپوپروتئین با چگالی بسیار کم (VLDL Cholesterol):
محاسبه یا اندازهگیری که نشاندهنده مقدار لیپوپروتئین با چگالی بسیار کم است و میتواند به عنوان بخشی از پروفایل چربی مورد استفاده قرار گیرد.